Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

make an attempt

  • 1 periclitatus

    pĕrīclĭtor, ātus, 1 (periclitatus, in pass. signif.; v. infra fin.), v. dep. a. and n. [periculum].
    I.
    Act.
    A.
    In gen., to try, prove, test any thing, to make a trial of, put to the test (class.;

    syn.: experior, tento): periclitatus animum sum tuum, quid faceres,

    Plaut. Am 3, 2, 33:

    an periclitamini Quid animi habeam,

    id. ib. 2, 2, 57:

    belli fortunam tentare ac periclitari,

    Cic. Verr. 2, 5, 50, § 132:

    omnia,

    id. Quint. 31, 96: fidem alicujus. Sol. 19:

    in periclitandis experiundisque pueris,

    Cic. Div. 2, 46, 97:

    periclitandae vires ingenii,

    id. de Or. 1, 34, 157:

    exerceri in rebus cominus noscendis periclitandisque,

    Gell. 13, 8, 2.—
    B.
    In partic., to put in peril, to endanger, risk, jeopard (rare but class.): non est saepius in uno homine salus summa periclitanda rei publicae, Cic. [p. 1344] Cat. 1, 5, 11.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To try, attempt, make an attempt (class.): periclitari volui, si, etc., Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 3:

    cotidie quid nostri auderent, periclitabatur,

    Caes. B. G. 2, 8; Cic. Off. 3, 18, 73.—
    2.
    Pregn., to venture, to be bold or enterprising (post-Aug.):

    proeliis et periclitando tuti sunt,

    Tac. G. 40.—
    B.
    To be in danger or peril, to incur or be exposed to danger, to be endangered or imperilled (class.):

    ut potius Gallorum vita quam legionariorum periclitaretur,

    Caes. B. G. 6, 33: ne de summā imperii populus Romanus periclitetur, Aug. ap. Suet. Tib. 21.—
    (β).
    With abl.:

    famā ingenii,

    Liv. 40, 15:

    capite,

    to have one's head in danger, be in danger of losing one's head, Mart. 6, 26, 1:

    veneno,

    Just. 37, 3, 7:

    paralysi,

    Plin. 20, 15, 59, § 165:

    causā,

    to be on trial, Quint. 7, 2, 12.—
    (γ).
    With gen. (postclass.):

    capitis,

    to be in peril of one's life, App. M. 8, p. 216, 13.—
    (δ).
    With inf. (postAug.):

    periclitabatur totam paene tragoediam evertere,

    Petr. 140:

    rumpi,

    Quint. 11, 3, 42; Plin. 26, 11, 69, § 112.—With ab and abl.:

    ab obtrectatore,

    Ambros. in Psa. 118, Serm. 14, 29.—With pro:

    pro veritate,

    Ambros. in Psa. 118, Serm. 14, 29.—With propter:

    propter te cotidie,

    Ambros. in Psa. 118, Serm. 14, 29:

    propter peccatum,

    Petr. 30, 7.—With ex:

    periclitantes ex canis rabiosi morsu,

    Plin. 32, 5, 19, § 54.—
    2.
    Trop.: ut verba non periclitentur, that the words may run no danger (of losing the cause), Quint. 7, 3, 17.—Hence, pĕrīclĭtātus, a, um, part. perf.; in pass. signif., tried, tested:

    periclitatis moribus amicorum,

    Cic. Lael. 17, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > periclitatus

  • 2 periclitor

    pĕrīclĭtor, ātus, 1 (periclitatus, in pass. signif.; v. infra fin.), v. dep. a. and n. [periculum].
    I.
    Act.
    A.
    In gen., to try, prove, test any thing, to make a trial of, put to the test (class.;

    syn.: experior, tento): periclitatus animum sum tuum, quid faceres,

    Plaut. Am 3, 2, 33:

    an periclitamini Quid animi habeam,

    id. ib. 2, 2, 57:

    belli fortunam tentare ac periclitari,

    Cic. Verr. 2, 5, 50, § 132:

    omnia,

    id. Quint. 31, 96: fidem alicujus. Sol. 19:

    in periclitandis experiundisque pueris,

    Cic. Div. 2, 46, 97:

    periclitandae vires ingenii,

    id. de Or. 1, 34, 157:

    exerceri in rebus cominus noscendis periclitandisque,

    Gell. 13, 8, 2.—
    B.
    In partic., to put in peril, to endanger, risk, jeopard (rare but class.): non est saepius in uno homine salus summa periclitanda rei publicae, Cic. [p. 1344] Cat. 1, 5, 11.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To try, attempt, make an attempt (class.): periclitari volui, si, etc., Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 3:

    cotidie quid nostri auderent, periclitabatur,

    Caes. B. G. 2, 8; Cic. Off. 3, 18, 73.—
    2.
    Pregn., to venture, to be bold or enterprising (post-Aug.):

    proeliis et periclitando tuti sunt,

    Tac. G. 40.—
    B.
    To be in danger or peril, to incur or be exposed to danger, to be endangered or imperilled (class.):

    ut potius Gallorum vita quam legionariorum periclitaretur,

    Caes. B. G. 6, 33: ne de summā imperii populus Romanus periclitetur, Aug. ap. Suet. Tib. 21.—
    (β).
    With abl.:

    famā ingenii,

    Liv. 40, 15:

    capite,

    to have one's head in danger, be in danger of losing one's head, Mart. 6, 26, 1:

    veneno,

    Just. 37, 3, 7:

    paralysi,

    Plin. 20, 15, 59, § 165:

    causā,

    to be on trial, Quint. 7, 2, 12.—
    (γ).
    With gen. (postclass.):

    capitis,

    to be in peril of one's life, App. M. 8, p. 216, 13.—
    (δ).
    With inf. (postAug.):

    periclitabatur totam paene tragoediam evertere,

    Petr. 140:

    rumpi,

    Quint. 11, 3, 42; Plin. 26, 11, 69, § 112.—With ab and abl.:

    ab obtrectatore,

    Ambros. in Psa. 118, Serm. 14, 29.—With pro:

    pro veritate,

    Ambros. in Psa. 118, Serm. 14, 29.—With propter:

    propter te cotidie,

    Ambros. in Psa. 118, Serm. 14, 29:

    propter peccatum,

    Petr. 30, 7.—With ex:

    periclitantes ex canis rabiosi morsu,

    Plin. 32, 5, 19, § 54.—
    2.
    Trop.: ut verba non periclitentur, that the words may run no danger (of losing the cause), Quint. 7, 3, 17.—Hence, pĕrīclĭtātus, a, um, part. perf.; in pass. signif., tried, tested:

    periclitatis moribus amicorum,

    Cic. Lael. 17, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > periclitor

  • 3 perīclitor

        perīclitor ātus, ārī, dep.    [periculum], to try, prove, test, make trial of, put to the test: periclitemur, si placet, etc.: belli fortunam: periclitandae vires ingeni: periclitatis moribus amicorum, tested. —To put in peril, endanger, risk, hazard: non est in uno homine salus summa periclitanda rei p.— To try, make an attempt: cottidie quid nostri auderent, periclitabatur, Cs.— To venture, be bold, be enterprising: proeliis et periclitando tuti sunt, Ta.— To be in danger, incur danger, be imperilled, run risk: ut potius Gallorum vita quam legionariorum periclitaretur, Cs.: quid aliud quam ingeni famā periclitarer? L.: si esset in perficiendis pontibus periclitandum, Cs.
    * * *
    periclitari, periclitatus sum V DEP
    try, prove, test, make a trial of, put to the test/in peril; risk, endanger

    Latin-English dictionary > perīclitor

  • 4 tentō

        tentō    see tempo.
    * * *
    tentare, tentavi, tentatus V
    handle, feel; attempt, try; prove; test; attack; brave; make an attempt

    Latin-English dictionary > tentō

  • 5 tento

    tento or tempto, āvi, ātum, 1 ( part. gen. plur. tentantum, Verg. G. 2, 247), v. freq. a. [tendo], to handle, touch, feel a thing (class.; cf.: tango, tracto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rem manu,

    Auct. Her. 4, 49, 62:

    manibus pectora,

    Ov. M. 10, 282; 10, 289:

    loca feminarum digitis,

    Col. 8, 11, 8:

    ficum rostro,

    Ov. F. 2, 254:

    flumen vix pede (with attingere),

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    quadratum,

    Lucr. 4, 234:

    caput in tenebris,

    Phaedr. 3, 10, 26:

    pullos singulos,

    Col. 8, 5, 17:

    invisos amictus,

    Verg. G. 3, 563:

    aciem pugionum,

    Suet. Ner. 49; cf.:

    acumen stili,

    id. Rhet. 5:

    bracchia emittit temptanti maria similis Sarpedon,

    Plin. 5, 27, 27, § 98:

    pullos,

    Col. 8, 5, 17; 8, 11, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    In medic. lang.:

    venas,

    to feel the pulse, Quint. 11, 3, 88; Suet. Tib. 72; Ov. H. 20, 139.—
    2.
    To try the strength of, make an attempt upon, i. e. to attack, assail (cf.: aggredior, adorior).
    (α).
    Of warfare:

    scalis et classe moenia oppidi tentans,

    Caes. B. C. 3, 40:

    opera nostra,

    id. B. G. 7, 73:

    urbem,

    Liv. 33, 5, 3; 26, 38, 5:

    munitiones,

    id. 9, 35, 1:

    moenia Aiexandriae,

    id. 45, 11:

    Achaiam,

    Caes. B. C. 3, 55 Britanniam, Suet. Claud. 17:

    aggredi et tentare,

    Vell. 2, 113, 3:

    aliquem auxiliis Thraciae,

    Flor. 2, 14, 4.—
    (β).
    Of disease, poison, etc.:

    animi valentes morbo tentari non possunt, corpora possunt,

    Cic. Tusc. 4, 14, 31; cf.:

    gravis auctumnus omnem exercitum valetudine tentaverat,

    Caes. B. C. 3, 2:

    temptari a morbo,

    Plin. 24, 19, 113, § 174:

    praecordiorum inflatione tentari,

    Suet. Aug. 81:

    tentatus est motiunculis levibus,

    id. Vesp. 24; Hor. S. 2, 3, 163; id. Ep. 1, 6, 28; Verg. G. 3, 441 al.:

    vina temptant caput,

    attack, affect, Plin. 23, 1, 20, § 35.— Absol.:

    temptantis aquas non nocere,

    unwholesome, Plin. 20, 7, 26, § 68; cf. Verg. G. 2, 94.—
    II.
    Transf., to try; to prove, put to the test; to attempt, essay a course of action, etc. (so most freq.; syn.: experior, periclitor).
    A.
    In gen., constr. with acc., with inf., with rel.-clause, with ut, or absol.
    (α).
    With acc.:

    cum se ipse perspexerit totumque tentarit, intelleget, etc.,

    Cic. Leg. 1, 22, 59; cf.:

    se in arte memoriae,

    Quint. 11, 2, 34 (preceded by memoriam suam experiri):

    tentarem te, quo animo accipias,

    Cic. Fam. 15, 16, 3:

    quo utamur quasi equis temptatis, sic amicitiā aliquā parte periclitatis moribus amicorum,

    id. Lael. 17, 63;

    alicujus scientiam auguratus,

    id. Div. 1, 17, 32:

    tentarem summi regis prudentiam,

    id. Tusc. 1, 41, 98:

    ut satis impulsas tentavit pollice chordas,

    Ov. M. 10, 145:

    culturam agelli, Lucr 5, 1368: iter per provinciam per vim, Caes B. G. 1, 14: negatā iter viā,

    Hor. C. 3, 2, 22 Bosporum, id. ib. 3, 4, 31:

    Thetim ratibus,

    Verg. E. 4, 32:

    Oceanum,

    Tac. G. 34 fin.:

    Istrum, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 135: aditus,

    Verg. A. 4, 293:

    temptanda via est,

    id. G. 3, 8:

    ad tentandum vadum fluminis,

    Curt. 4, 9, 15:

    nullo modo animus audientis aut incitari aut leniri potest, qui modus a me non tentatus sit,

    Cic. Or. 38, 132:

    rem frustra,

    Caes. B. C. 1, 26:

    belli fortunam,

    id. B. G. 1, 36; so,

    fortunam,

    id. ib. 3, 6; 7, 64; Sall. J. 7, 1:

    periculum,

    Cic. Cornel. Fragm. 1:

    quaestionem,

    id. Clu. 57, 157:

    patientiam vestram,

    id. Agr. 2, 7, 19:

    spem pacis,

    Liv. 21, 12, 3; cf.:

    spem triumphi,

    id. 28, 38, 4: libertatem, [p. 1856] id. 6, 18, 11:

    relationem,

    id. 33, 23, 3:

    intercessionem,

    id. 9, 8, 13:

    silentium nequicquam per praeconem,

    id. 8, 33, 2:

    crimina,

    Hor. Ep. 1, 18, 80:

    majora,

    id. ib. 1, 17, 24:

    caelestia,

    id. ib. 1, 17, 34 et saep.—
    (β).
    With rel.-clause:

    tentavi, quid in eo genere possem,

    Cic. Tusc. 1, 4, 7:

    tentabam, spiraret an non,

    Plaut. Mil. 4, 8, 26:

    quae sit fortuna facillima, temptat,

    Verg. A. 11, 761:

    cum tentaret si qua res esset cibi,

    something to eat, Phaedr. 4, 7, 4:

    tenta, Chrysogonus quanti doceat,

    Juv. 7, 175.—
    (γ).
    With inf.:

    aquā prohibere hostem tentare coepit,

    Hirt. B. G. 8, 40:

    tentabo etiam de hoc dicere,

    Quint. 6, 2, 29; 2, 14, 1:

    (sol) caelum radiis accendere tentans,

    Lucr. 5, 659:

    tentarunt aequore tingi,

    Ov. M. 2, 172:

    (vestis) frustra tentata revelli,

    id. ib. 9, 168:

    taurus irasci in cornua temptat,

    Verg. A. 12, 104:

    nemo in sese tentat descendere,

    Pers. 4, 23:

    litteras deferre,

    Curt. 3, 7, 13; Juv. 7, 5.—
    (δ).
    With ut:

    cum ille Romuli senatus tentaret post Romuli excessum, ut ipse gereret sine rege rem publicam,

    Cic. Rep. 2, 12, 23:

    quid aliud hoc judicio tentatur, nisi ut id fieri liceat?

    id. Rosc. Am. 5, 13; Suet. Caes. 11.— Impers. pass.:

    tentatum a L. Sextio tribuno plebis, ut rogationem ferret, etc.,

    Liv. 4, 49, 6.—
    (ε).
    Absol.:

    tenta quā lubet,

    Plaut. Aul. 4, 4, 20:

    ne tentando cautiorem faceret,

    Hirt. B. G. 8, 23.—
    B.
    In partic., to try any one, in a friendly or hostile manner; to urge, incite; to tempt, sound, tamper with; also, to excite, disquiet, disturb, agitate:

    quem ego toties omni ratione tentans ad disputandum elicere non potuissem,

    Cic. de Or. 2, 3, 13:

    cum per Drusum saepe tentassem,

    id. ib. 1, 21, 97:

    utrum admonitus an tentatus an, etc.... pervenerit ad hanc improbitatem nescio,

    id. Verr. 2, 1, 41, § 105:

    cum a proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    Caes. B. G. 6, 2:

    animos servorum spe et metu, ut, etc.,

    Cic. Clu. 63, 176:

    animos popularium,

    Sall. J. 48, 1:

    animos singulorum ad res novas,

    Suet. Tib. 12 fin.:

    animum precando,

    Verg. A. 4, 113:

    judicium pecunia,

    Cic. Clu. 4, 9; 30, 80:

    aliquem promissis et minis,

    Tac. H. 1, 75; cf.:

    tentatā Othonianorum fide per colloquium et promissa,

    id. ib. 2, 20:

    tribunos de fugae societate,

    Suet. Ner. 47:

    deos multā caede bidentium,

    Hor. C. 3, 23, 14:

    Junonem tentare Ixion ausus,

    Tib. 1, 3, 73; cf. Ov. A. A. 1, 389; Val. Max. 6, 1, 7:

    nationes lacessere bello et tentare,

    to agitate, Cic. Imp. Pomp. 9, 23; cf.:

    ut exsul potius tentare quam consul vexare rem publicam posses,

    id. Cat. 1, 10, 27:

    in his rebus evertendis unius hominis senectus, infirmitas solitudoque tentata est,

    id. Rab. Perd. 1, 2:

    militis iras,

    Luc. 2, 529; Vulg. Gen. 22, 1 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > tento

  • 6 attentō

        attentō    see attemptō.
    * * *
    attentare, attentavi, attentatus V TRANS
    attack, assail; call into question; try to seduce/use; make an attempt on, try

    Latin-English dictionary > attentō

  • 7 adtempto

    adtemptare, adtemptavi, adtemptatus V TRANS
    attack, assail; call into question; try to seduce/use; make an attempt on, try

    Latin-English dictionary > adtempto

  • 8 adtento

    adtentare, adtentavi, adtentatus V TRANS
    attack, assail; call into question; try to seduce/use; make an attempt on, try

    Latin-English dictionary > adtento

  • 9 attempto

    attemptare, attemptavi, attemptatus V TRANS
    attack, assail; call into question; try to seduce/use; make an attempt on, try

    Latin-English dictionary > attempto

  • 10 arguo

    I.
    to show, make clear, attempt to show / censure, reprove
    II.
    to blame, accuse / prove, expose, convict / declare

    Latin-English dictionary of medieval > arguo

  • 11 adtempto

    at-tento ( adtempto, K. and H.; at-tempto, Kayser, Rib., Halm, Queck), āvi, ātum, 1, v. a., lit., to strive after something, to attempt, essay, try, make trial of; to solicit; to assail, attack (class. in prose and poetry):

    digitis mollibus arcum attemptat,

    attempts to draw, Claud. Rapt. Pros. 3, 217:

    aliquem lacrimis,

    to attempt to move, Val. Fl. 4, 11:

    praeteriri omnino fuerit satius quam attemptatum deseri,

    begun, Cic. de Or. 3, 28, 110:

    attemptata defectio,

    the attempted revolt, Liv. 23, 15, 7 (Weissenb., temptata):

    omnium inimicos diligenter cognoscere, colloqui, attemptare,

    Cic. Verr. 2, 2, 54:

    Capuam propter plurimas belli opportunitates ab illā impiā et sceleratā manu attemptari suspicabamur,

    i. e. moved by persuasion to revolt, id. Sest. 4:

    ne compositae orationis insidiis sua fides attemptetur,

    id. Or. 61, 208:

    mecum facientia jura Si tamen adtemptas,

    i. e. attempt to shake, attack, Hor. Ep. 2, 2, 23:

    nec hoc testamentum ejus quisquam attemptavit,

    sought to annul, Val. Max. 7, 8, 3; so,

    sententiam judicis,

    Dig. 12, 6, 23: pudicitiam, to seek to defile or pollute, ib. 47, 10, 10:

    annonam,

    to make dearer, ib. 47, 11, 6.—Of a hostile attack:

    vi attemptantem repellere,

    Tac. A. 13, 25:

    jam curabo sentiat, Quos attentārit,

    Phaedr. 5, 2, 7:

    haud illum bello attemptare juvencis Sunt animi,

    Stat. Th. 4, 71.— Trop.: Quae aegritudo insolens mentem attemptat tuam? Pac. ap. Non. p. 322, 18 (Trag. Rel. p. 84 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > adtempto

  • 12 attempto

    at-tento ( adtempto, K. and H.; at-tempto, Kayser, Rib., Halm, Queck), āvi, ātum, 1, v. a., lit., to strive after something, to attempt, essay, try, make trial of; to solicit; to assail, attack (class. in prose and poetry):

    digitis mollibus arcum attemptat,

    attempts to draw, Claud. Rapt. Pros. 3, 217:

    aliquem lacrimis,

    to attempt to move, Val. Fl. 4, 11:

    praeteriri omnino fuerit satius quam attemptatum deseri,

    begun, Cic. de Or. 3, 28, 110:

    attemptata defectio,

    the attempted revolt, Liv. 23, 15, 7 (Weissenb., temptata):

    omnium inimicos diligenter cognoscere, colloqui, attemptare,

    Cic. Verr. 2, 2, 54:

    Capuam propter plurimas belli opportunitates ab illā impiā et sceleratā manu attemptari suspicabamur,

    i. e. moved by persuasion to revolt, id. Sest. 4:

    ne compositae orationis insidiis sua fides attemptetur,

    id. Or. 61, 208:

    mecum facientia jura Si tamen adtemptas,

    i. e. attempt to shake, attack, Hor. Ep. 2, 2, 23:

    nec hoc testamentum ejus quisquam attemptavit,

    sought to annul, Val. Max. 7, 8, 3; so,

    sententiam judicis,

    Dig. 12, 6, 23: pudicitiam, to seek to defile or pollute, ib. 47, 10, 10:

    annonam,

    to make dearer, ib. 47, 11, 6.—Of a hostile attack:

    vi attemptantem repellere,

    Tac. A. 13, 25:

    jam curabo sentiat, Quos attentārit,

    Phaedr. 5, 2, 7:

    haud illum bello attemptare juvencis Sunt animi,

    Stat. Th. 4, 71.— Trop.: Quae aegritudo insolens mentem attemptat tuam? Pac. ap. Non. p. 322, 18 (Trag. Rel. p. 84 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > attempto

  • 13 attento

    at-tento ( adtempto, K. and H.; at-tempto, Kayser, Rib., Halm, Queck), āvi, ātum, 1, v. a., lit., to strive after something, to attempt, essay, try, make trial of; to solicit; to assail, attack (class. in prose and poetry):

    digitis mollibus arcum attemptat,

    attempts to draw, Claud. Rapt. Pros. 3, 217:

    aliquem lacrimis,

    to attempt to move, Val. Fl. 4, 11:

    praeteriri omnino fuerit satius quam attemptatum deseri,

    begun, Cic. de Or. 3, 28, 110:

    attemptata defectio,

    the attempted revolt, Liv. 23, 15, 7 (Weissenb., temptata):

    omnium inimicos diligenter cognoscere, colloqui, attemptare,

    Cic. Verr. 2, 2, 54:

    Capuam propter plurimas belli opportunitates ab illā impiā et sceleratā manu attemptari suspicabamur,

    i. e. moved by persuasion to revolt, id. Sest. 4:

    ne compositae orationis insidiis sua fides attemptetur,

    id. Or. 61, 208:

    mecum facientia jura Si tamen adtemptas,

    i. e. attempt to shake, attack, Hor. Ep. 2, 2, 23:

    nec hoc testamentum ejus quisquam attemptavit,

    sought to annul, Val. Max. 7, 8, 3; so,

    sententiam judicis,

    Dig. 12, 6, 23: pudicitiam, to seek to defile or pollute, ib. 47, 10, 10:

    annonam,

    to make dearer, ib. 47, 11, 6.—Of a hostile attack:

    vi attemptantem repellere,

    Tac. A. 13, 25:

    jam curabo sentiat, Quos attentārit,

    Phaedr. 5, 2, 7:

    haud illum bello attemptare juvencis Sunt animi,

    Stat. Th. 4, 71.— Trop.: Quae aegritudo insolens mentem attemptat tuam? Pac. ap. Non. p. 322, 18 (Trag. Rel. p. 84 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > attento

  • 14 cōnor

        cōnor ātus, ārī,    to undertake, endeavor, attempt, try, venture, seek, aim, make an effort, begin, make trial of: (mulieres) dum conantur, annus est, T.: audax ad conandum: conari desistis: conari consuescere, N.: ego obviam conabar tibi, was going to find you, T.: quicquam Fallaciae, T.: id quod conantur consequi, their ends: tantam rem, L.: multa stulte, N.: plurima frustra, V.: Ter conatus utramque viam, V.: id ne fieret omnia conanda esse, L.: ius suum exsequi, Cs.: rem labefactare: haec delere: frustra loqui, O.: frustra dehortando impedire, N.: si perrumpere possent, Cs.
    * * *
    conari, conatus sum V DEP
    attempt/try/endeavor, make an effort; exert oneself; try to go/rise/speak

    Latin-English dictionary > cōnor

  • 15 arguo

    argŭo, ŭi, ūtum (ŭĭtum, hence arguiturus, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 882 P.), 3, v. a. [cf. argês, white; argos, bright; Sanscr. árgunas, bright; ragatas, white; and rag, to shine (v. argentum and argilla); after the same analogy we have clarus, bright; and claro, to make bright, to make evident; and the Engl. clear, adj., and to clear = to make clear; v. Curt. p. 171].
    I.
    A.. In gen., to make clear, to show, prove, make known, declare, assert, mênuein:

    arguo Eam me vidisse intus,

    Plaut. Mil. 2, 3, 66:

    non ex auditu arguo,

    id. Bacch. 3, 3, 65:

    M. Valerius Laevinus... speculatores, non legatos, venisse arguebat,

    Liv. 30, 23:

    degeneres animos timor arguit,

    Verg. A. 4, 13:

    amantem et languor et silentium Arguit,

    Hor. Epod. 11, 9; id. C. 1, 13, 7.— Pass., in a mid. signif.:

    apparet virtus arguiturque malis,

    makes itself known, Ov. Tr. 4, 3, 80:

    laudibus arguitur vini vinosus Homerus,

    betrays himself, Hor. Ep. 1, 19, 6.—
    B.
    Esp.
    a.
    With aliquem, to attempt to show something, in one's case, against him, to accuse, reprove, censure, charge with: Indicāsse est detulisse;

    arguisse accusāsse et convicisse,

    Dig. 50, 16, 197 (cf. Fest. p. 22: Argutum iri in discrimen vocari): tu delinquis, ego arguar pro malefactis? Enn. (as transl. of Eurip. Iphig. Aul. 384: Eit egô dikên dô sôn kakôn ho mê sphaleis) ap. Rufin. §

    37: servos ipsos neque accuso neque arguo neque purgo,

    Cic. Rosc. Am. 41, 120:

    Pergin, sceleste, intendere hanc arguere?

    Plaut. Mil. 2, 4, 27; 2, 2, 32:

    hae tabellae te arguunt,

    id. Bacch. 4, 6, 10:

    an hunc porro tactum sapor arguet oris?

    Lucr. 4, 487:

    quod adjeci, non ut arguerem, sed ne arguerer,

    Vell. 2, 53, 4:

    coram aliquem arguere,

    Liv. 43, 5:

    apud praefectum,

    Tac. A. 14, 41:

    (Deus) arguit te heri,

    Vulg. Gen. 31, 42; ib. Lev. 19, 17; ib. 2 Tim. 4, 2; ib. Apoc. 3, 19 al.—
    b.
    With the cause of complaint in the gen.; abl. with or without de; with in with abl.; with acc.; with a clause as object; or with ut (cf. Ramsh. p. 326; Zumpt, § 446).
    (α).
    With gen.:

    malorum facinorum,

    Plaut. Ps. 2, 4, 56 (cf. infra, argutus, B. 2.):

    aliquem probri, Stupri, dedecoris,

    id. Am. 3, 2, 2:

    viros mortuos summi sceleris,

    Cic. Rab. Perd. 9, 26:

    aliquem tanti facinoris,

    id. Cael. 1:

    criminis,

    Tac. H. 1, 48:

    furti me arguent,

    Vulg. Gen. 30, 33; ib. Eccl. 11, 8:

    repetundarum,

    Tac. A. 3, 33:

    occupandae rei publicae,

    id. ib. 6, 10:

    neglegentiae,

    Suet. Caes. 53:

    noxae,

    id. Aug. 67:

    veneni in se comparati,

    id. Tib. 49:

    socordiae,

    id. Claud. 3:

    mendacii,

    id. Oth. 10:

    timoris,

    Verg. A. 11, 384:

    sceleris arguemur,

    Vulg. 4 Reg. 7, 9; ib. Act. 19, 40 al.—
    (β).
    With abl.:

    te hoc crimine non arguo,

    Cic. Verr. 2, 5, 18; Nep. Paus. 3 fin.
    (γ).
    With de:

    de eo crimine, quo de arguatur,

    Cic. Inv 2, 11, 37:

    de quibus quoniam verbo arguit, etc.,

    id. Rosc. Am. 29 fin.:

    Quis arguet me de peccato?

    Vulg. Joan. 8, 46; 16, 8.—
    (δ).
    With in with abl. (eccl. Lat.):

    non in sacrificiis tuis arguam te,

    Vulg. Psa. 49, 8.—
    (ε).
    With acc.: quid undas Arguit et liquidam molem camposque natantīs? of what does he impeach the waves? etc., quid being here equivalent to cujus or de quo, Lucr. 6, 405 Munro.—
    (ζ).
    With an inf.-clause as object:

    quae (mulier) me arguit Hanc domo ab se subripuisse,

    Plaut. Men. 5, 2, 62; id. Mil. 2, 4, 36:

    occidisse patrem Sex. Roscius arguitur,

    Cic. Rosc. Am. 13, 37:

    auctor illius injuriae fuisse arguebatur?

    id. Verr. 2, 1, 33:

    qui sibimet vim ferro intulisse arguebatur,

    Suet. Claud. 16; id. Ner. 33; id. Galb. 7:

    me Arguit incepto rerum accessisse labori,

    Ov. M. 13, 297; 15, 504.—
    (η).
    With ut, as in Gr. hôs (post-Aug. and rare), Suet. Ner. 7:

    hunc ut dominum et tyrannum, illum ut proditorem arguentes,

    as being master and tyrant, Just. 22, 3.—
    II.
    Transf. to the thing.
    1.
    To accuse, censure, blame:

    ea culpa, quam arguo,

    Liv. 1, 28:

    peccata coram omnibus argue,

    Vulg. 1 Tim. 5, 20:

    tribuni plebis dum arguunt in C. Caesare regni voluntatem,

    Vell. 2, 68; Suet. Tit. 5 fin.:

    taciturnitatem pudoremque quorumdam pro tristitiā et malignitate arguens,

    id. Ner. 23; id. Caes. 75:

    arguebat et perperam editos census,

    he accused of giving a false statement of property, census, id. Calig. 38:

    primusque animalia mensis Arguit imponi,

    censured, taught that it was wrong, Ov. M. 15, 73:

    ut non arguantur opera ejus,

    Vulg. Joan. 3, 20.—
    2.
    Trop., to denounce as false:

    quod et ipsum Fenestella arguit,

    Suet. Vit. Ter. p. 292 Roth.—With reference to the person, to refute, confute:

    aliquem,

    Suet. Calig. 8.—Hence, argūtus, a, um, P. a.
    A.
    Of physical objects, clear.
    1.
    To the sight, bright, glancing, lively:

    manus autem minus arguta, digitis subsequens verba, non exprimens,

    not too much in motion, Cic. de Or. 3, 59, 220 (cf. id. Or. 18, 59: nullae argutiae digitorum, and Quint. 11, 3, [p. 160] 119-123):

    manus inter agendum argutae admodum et gestuosae,

    Gell. 1, 5, 2:

    et oculi nimis arguti, quem ad modum animo affecti sumus, loquuntur,

    Cic. Leg. 1, 9, 27:

    ocelli,

    Ov. Am. 3, 3, 9; 3, 2, 83:

    argutum caput,

    a head graceful in motion, Verg. G. 3, 80 (breve, Servius, but this idea is too prosaic): aures breves et argutae, ears that move quickly (not stiff, rigid), Pall. 4, 13, 2:

    argutā in soleā,

    in the neat sandal, Cat. 68, 72.—
    2.
    a.. To the hearing, clear, penetrating, piercing, both of pleasant and disagreeable sounds, clear-sounding, sharp, noisy, rustling, whizzing, rattling, clashing, etc. (mostly poet.): linguae, Naev. ap. Non. p. 9, 24:

    aves,

    Prop. 1, 18, 30:

    hirundo,

    chirping, Verg. G. 1, 377:

    olores,

    tuneful, id. E. 9, 36: ilex, murmuring, rustling (as moved by the wind), id. ib. 7, 1:

    nemus,

    id. ib. 8, 22 al.—Hence, a poet. epithet of the musician and poet, clear-sounding, melodious:

    Neaera,

    Hor. C. 3, 14, 21:

    poëtae,

    id. Ep. 2, 2, 90:

    fama est arguti Nemesis formosa Tibullus,

    Mart. 8, 73, 7: forum, full of bustle or din, noisy, Ov. A.A. 1, 80:

    serra,

    grating, Verg. G. 1, 143:

    pecten,

    rattling, id. ib. 1, 294; id. A. 7, 14 (cf. in Gr. kerkis aoidos, Aristoph. Ranae, v. 1316) al.—Hence, of rattling, prating, verbose discourse:

    sine virtute argutum civem mihi habeam pro preaeficā, etc.,

    Plaut. Truc. 2, 6, 14:

    [Neque mendaciloquom neque adeo argutum magis],

    id. Trin. 1, 2, 163 Ritschl.—
    b.
    Trop., of written communications, rattling, wordy, verbose:

    obviam mihi litteras quam argutissimas de omnibus rebus crebro mittas,

    Cic. Att. 6, 5: vereor, ne tibi nimium arguta haec sedulitas videatur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1. — Transf. to omens, clear, distinct, conclusive, clearly indicative, etc.:

    sunt qui vel argutissima haec exta esse dicant,

    Cic. Div. 2, 12 fin.:

    non tibi candidus argutum sternuit omen Amor?

    Prop. 2, 3, 24.—
    3.
    To the smell; sharp, pungent:

    odor argutior,

    Plin. 15, 3, 4, § 18.—
    4.
    To the taste; sharp, keen, pungent:

    sapor,

    Pall. 3, 25, 4; 4, 10, 26.—
    B.
    Of mental qualities.
    1.
    In a good sense, bright, acute, sagacious, witty:

    quis illo (sc. Catone) acerbior in vituperando? in sententiis argutior?

    Cic. Brut. 17, 65:

    orator,

    id. ib. 70, 247:

    poëma facit ita festivum, ita concinnum, ita elegans, nihil ut fieri possit argutius,

    id. Pis. 29; so,

    dicta argutissima,

    id. de Or. 2, 61, 250:

    sententiae,

    id. Opt. Gen. 2:

    acumen,

    Hor. A. P. 364:

    arguto ficta dolore queri,

    dexterously-feigned pain, Prop. 1, 18, 26 al. —
    2.
    In a bad sense, sly, artful, cunning:

    meretrix,

    Hor. S. 1, 10, 40: calo. id. Ep. 1, 14, 42:

    milites,

    Veg. Mil. 3, 6.—As a pun: ecquid argutus est? is he cunning? Ch. Malorum facinorum saepissime (i.e. has been accused of), Plaut. Ps. 2, 4, 56 (v. supra, I. B. a.).—Hence, adv.: argūtē (only in the signif. of B.).
    a.
    Subtly, acutely:

    respondere,

    Cic. Cael. 8:

    conicere,

    id. Brut. 14, 53:

    dicere,

    id. Or. 28, 98.— Comp.:

    dicere,

    Cic. Brut. 11, 42.— Sup.:

    de re argutissime disputare,

    Cic. de Or. 2, 4, 18.—
    b.
    Craftily:

    obrepere,

    Plaut. Trin. 4, 2, 132; Arn. 5, p. 181.

    Lewis & Short latin dictionary > arguo

  • 16 experior

    ex-pĕrĭor, pertus ( act. experiero, Varr. L. L. 8, 9, 24 dub.), 4, v. dep. a. [ex- and root per-; Sanscr. par-, pi-parmi, conduct; Gr. peraô, pass through; poros, passage; peira, experience; Lat. porta, portus, peritus, periculum; Germ. fahren, erfahren; Eng. fare, ferry], to try a thing; viz., either by way of testing or of attempting it.
    I.
    To try, prove, put to the test.
    A.
    In tempp. praes. constr. with the acc., a rel. clause, or absol.
    (α).
    With acc.:

    habuisse aiunt domi (venenum), vimque ejus esse expertum in servo quodam ad eam rem ipsam parato,

    Cic. Cael. 24, 58:

    taciturnitatem nostram,

    id. Brut. 65, 231:

    amorem alicujus,

    id. Att. 16, 16, C, 1:

    his persuaserant, uti eandem belli fortunam experirentur,

    Caes. B. G. 2, 16, 3:

    judicium discipulorum,

    Quint. 2, 5, 12:

    in quo totas vires suas eloquentia experiretur,

    id. 10, 1, 109:

    imperium,

    Liv. 2, 59, 4:

    cervi cornua ad arbores subinde experientes,

    Plin. 8, 32, 50, § 117 et saep.—

    With a personal object: vin' me experiri?

    make trial of me, Plaut. Merc. 4, 4, 29:

    hanc experiamur,

    Ter. Hec. 5, 2, 12 Ruhnk.:

    tum se denique errasse sentiunt, cum eos (amicos) gravis aliquis casus experiri cogit,

    Cic. Lael. 22, 84:

    in periclitandis experiendisque pueris,

    id. Div. 2, 46, 97.—So with se. reflex., to make trial of one's powers in any thing:

    se heroo (versu),

    Plin. Ep. 7, 4, 3 [p. 694] variis se studiorum generibus, id. ib. 9, 29, 1:

    se in foro,

    Quint. 12, 11, 16.—
    (β).
    With a rel.-clause, ut, etc.: vosne velit an me regnare era quidve ferat Fors, Virtute experiamur, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204, ed. Vahl.):

    lubet experiri, quo evasuru'st denique,

    Plaut. Trin. 4, 2, 93:

    experiri libet, quantum audeatis,

    Liv. 25, 38, 11; cf. Nep. Alcib. 1, 1:

    in me ipso experior, ut exalbescam, etc.,

    Cic. de Or. 1, 26, 121; cf. with si:

    expertique simul, si tela artusque sequantur,

    Val. Fl. 5, 562.—
    (γ).
    Absol.:

    experiendo magis quam discendo cognovi,

    Cic. Fam. 1, 7, 10:

    judicare difficile est sane nisi expertum: experiendum autem est in ipsa amicitia: ita praecurrit amicitia judicium tollitque experiendi potestatem,

    id. Lael. 17, 62.—
    B.
    In the tempp. perf., to have tried, tested, experienced, i. e. to find or know by experience:

    benignitatem tuam me experto praedicas,

    Plaut. Merc. 2, 2, 18:

    omnia quae dico de Plancio, dico expertus in nobis,

    Cic. Planc. 9, 22:

    experti scire debemus, etc.,

    id. Mil. 26, 69:

    illud tibi expertus promitto,

    id. Fam. 13, 9, 3:

    dicam tibi, Catule, non tam doctus, quam, id quod est majus, expertus,

    id. de Or. 2, 17, 72:

    puellae jam virum expertae,

    Hor. C. 3, 14, 11; 4, 4, 3; cf. Quint. 6, 5, 7:

    mala captivitatis,

    Sulp. Sev. 2, 22, 5:

    id opera expertus sum esse ita,

    Plaut. Bacch. 3, 2, 3:

    expertus sum prodesse,

    Quint. 2, 4, 13:

    expertus, juvenem praelongos habuisse sermones,

    id. 10, 3, 32:

    ut frequenter experti sumus,

    id. 1, 12, 11.—

    Rarely in other tenses: et exorabile numen Fortasse experiar,

    may find, Juv. 13, 103.—
    C.
    To make trial of, in a hostile sense, to measure strength with, to contend with:

    ut interire quam Romanos non experiri mallet,

    Nep. Ham. 4, 3:

    maritimis moribus mecum experitur,

    Plaut. Cist. 2, 1, 11:

    ipsi duces cominus invicem experti,

    Flor. 3, 21, 7; 4, 10, 1; cf.:

    hos cum Suevi, multis saepe bellis experti, finibus expellere non potuissent,

    Caes. B. G. 4, 3, 4:

    Turnum in armis,

    Verg. A. 7, 434.
    II. A.
    In gen.:

    qui desperatione debilitati experiri id nolent, quod se assequi posse diffidant. Sed par est omnes omnia experiri, qui, etc.,

    Cic. Or. 1, 4; cf.:

    istuc primum experiar,

    Plaut. Truc. 2, 7, 47:

    omnia experiri certum est, priusquam pereo,

    Ter. And. 2, 1, 11:

    omnia prius quam, etc.,

    Caes. B. G. 7, 78, 1:

    extrema omnia,

    Sall. C. 26, 5; cf.

    also: sese omnia de pace expertum,

    Caes. B. C. 3, 57, 2:

    libertatem,

    i. e. to make use of, enjoy, Sall. J. 31, 5:

    late fusum opus est et multiplex, etc.... dicere experiar,

    Quint. 2, 13, 17:

    quod quoniam me saepius rogas, aggrediar, non tam perficiundi spe quam experiundi voluntate,

    Cic. Or. 1, 2.—With ut and subj.:

    nunc si vel periculose experiundum erit, experiar certe, ut hinc avolem,

    Cic. Att. 9, 10, 3:

    experiri, ut sine armis propinquum ad officium reduceret,

    Nep. Dat. 2, 3.—
    B.
    In partic., jurid. t. t., to try or test by law, to go to law:

    aut intra parietes aut summo jure experietur,

    Cic. Quint. 11, 38; cf.:

    in jus vocare est juris experiundi causa vocare,

    Dig. 2, 4, 1; 47, 8, 4:

    a me diem petivit: ego experiri non potui: latitavit,

    Cic. Quint. 23, 75; Liv. 40, 29, 11:

    sua propria bona malaque, cum causae dicendae data facultas sit, tum se experturum,

    Liv. 3, 56, 10:

    postulare ut judicium populi Romani experiri (liceat),

    id. ib. —Hence,
    1.
    expĕrĭens, entis, P. a. (acc. to II.), experienced, enterprising, active, industrious (class.):

    homo gnavus et industrius, experientissimus ac diligentissimus arator,

    Cic. Verr. 2, 3, 21, § 53:

    promptus homo et experiens,

    id. ib. 2, 4, 17, §

    37: vir fortis et experiens,

    id. Clu. 8, 23:

    vir acer et experiens,

    Liv. 6, 34, 4:

    comes experientis Ulixei,

    Ov. M. 14, 159:

    ingenium,

    id. Am. 1, 9, 32. —With gen.:

    genus experiens laborum,

    inured to, patient of, Ov. M. 1, 414:

    rei militaris experientissimi duces,

    Arn. 2, 38 init.; cf. Vulg. 2 Macc. 8, 9.— Comp. appears not to occur.—
    2.
    expertus, a, um, P. a. (acc. to I.), in pass. signif., tried, proved, known by experience (freq. after the Aug. per.):

    vir acer et pro causa plebis expertae virtutis,

    Liv. 3, 44, 3:

    per omnia expertus,

    id. 1, 34, 12:

    indignitates homines expertos,

    id. 24, 22, 2:

    dulcedo libertatis,

    id. 1, 17, 3:

    industria,

    Suet. Vesp. 4:

    artes,

    Tac. A. 3, 17: saevitia, Prop. 1, 3, 18:

    confidens ostento sibi expertissimo,

    Suet. Tib. 19.—With gen.:

    expertos belli juvenes,

    Verg. A. 10, 173; cf. Tac. H. 4, 76.— Comp. and adv. appear not to occur.

    Lewis & Short latin dictionary > experior

  • 17 periclum

    pĕrīcŭlum (contr. pĕrīclum, very freq. in the poets, e. g. Plaut. Bacch. 4, 7, 29; Ter. And. 2, 2, 13; 5, 1, 2; 5, 2, 26 al.; Lucr. 1, 580; 2, 5 et saep.; Verg. A. 2, 709; 751; 3, 711 et saep.; Juv. 6, 94), i, n. [root, Sanscr. par, pi-par-mi, to conduct, guide; Gr. peraô, to pierce; poros. a way through, passage; Lat. porta, portus, ex - perior, per-itus; cf. Germ. fahren, Gefahr], a trial, experiment, attempt, proof, essay (class.; cf. disorimen).
    I.
    Lit.:

    fac periculum in litteris,

    Ter. Eun. 3, 2, 23:

    miser est homo qui amat... Scio qui periclum feci,

    Plaut. As. 3, 3, 27:

    priusquam periclum faceret,

    Caes. B. G. 4, 21:

    ex aliis,

    Ter. Heaut. 1, 2, 36:

    alicujus fidei periculum facere,

    to make trial of, to try, Cic. Verr. 1, 12, 34:

    quā in re tute tui periculum fecisti,

    id. Div. in Caecil. 8, 27: legionum, Auct. B. Afr. 79.—
    II.
    Transf.
    A.
    Concr., an attempt in writing, an essay:

    faciunt imperite, qui in isto periculo non ut a poëtā, sed ut a teste, veritatem exigent (speaking of a poem in honor of Marius),

    Cic. Leg. 1, 1, 4; Aus. Idyll. 10, 215.—
    B.
    Risk, hazard, danger, peril (which acompanies an attempt;

    the common signif. of the word): meo periclo rem gero,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 100:

    tuo ego istaec dicam illi periculo,

    id. ib. 4, 2, 17:

    periculum facere,

    to run a risk, id. ib. 1, 1, 63:

    si ei subito sit allatum periculum discrimenque patriae,

    Cic. Off. 1, 43, 154:

    salus sociorum summum in periculum ac discrimen vocatur,

    id. Imp. Pomp. 5, 12:

    discriminum et periculorum comites,

    id. N. D. 2, 66, 166:

    obire pericula ac labores,

    Liv. 1, 54:

    periculum adire capitis,

    to run the risk of one's life, Cic. Rosc. Am. 38, 110:

    in periculo animarum suarum,

    Vulg. 1 Par. 11, 19:

    subire pro amico,

    Cic. Part. 19, 66:

    suscipere,

    to take upon one's self, id. Mur. 36, 76:

    ingredi,

    id. ib. 2, 4:

    conflare alicui,

    to cause, occasion, id. Sull. 4, 13:

    intendere in aliquem,

    id. Rosc. Am. 3, 7:

    intendere alicui,

    id. Att. 2, 19, 1:

    mortis alicui inicere,

    id. Caecin. 29, 83:

    facessere innocenti,

    id. Div. in Caecil. 14, 45:

    facere alicui,

    Sall. C. 33, 1; cf.:

    ego nihil facio tibi periculi,

    Plaut. Cas. 4, 3, 7:

    creare alicui,

    Cic. Att. 22, 2:

    comparare alicui,

    id. Fl. 38, 96:

    moliri optimis civibus,

    id. Sest. 1, 1:

    amici depellere,

    id. Clu. 6, 8:

    subterfugere,

    id. Fam. 15, 1, 4:

    adducta est res in maximum periculum et extremum paene discrimen,

    id. Phil. 7, 1, 1:

    se in periculum capitis atque in vitae discrimen inferre,

    id. Balb. 10, 25:

    arcessere aliquem in summum capitis periculum,

    id. Rab. Perd. 9, 26:

    includere in periculum,

    id. Clu. 55, 155:

    in periculum se committere,

    to get into danger, id. Inv. 2, 8, 37:

    eripere ex periculo,

    id. Clu. 26, 70:

    extrahere ex periculo,

    to release from danger, id. Sest. 4, 11:

    rem publicam a periculo prohibere,

    id. Imp. Pomp. 7, 19:

    liberare periculis,

    id. de Or. 1, 8, 32:

    res in periculo vertitur,

    the affair becomes perilous, Plaut. Merc. 1, 2, 12:

    esse in periculo,

    Cic. Fam. 4, 15, 2:

    in periculo versari,

    id. Rab. Post. 9, 23:

    a securi negat ei periculum esse,

    that danger threatens him, id. Verr. 2, 5, 44, § 116:

    periculum est, ne,

    there is danger that, id. Tusc. 5, 40, 118; so id. Verr. 1, 11, 32: periculo meo, tuo, suo, at my, your, his risk:

    meo periculo,

    id. Sest. 52, 111:

    crede audacter meo periculo,

    Plaut. Poen. 4, 2, 51:

    meo periculo rem gero,

    id. Bacch. 4, 4, 100; id. As. 2, 4, 51:

    des ei nummos fide et periculo meo,

    Dig. 46, 1, 24:

    navem sumptu periculoque suo armatam mittere,

    Cic. Verr. 2, 5, 20, § 50; id. Fl. 17, 41:

    rem periculi sui facere,

    to do a thing at one's own risk, Dig. 23, 5, 16: bono periculo, safely, without danger (post-class.), App. Mag. p. 320, 16.—
    2.
    In partic.
    a.
    A trial, action, suit at law (class.):

    meus labor in privatorum periculis caste integreque versatus,

    Cic. Imp. Pomp. 1, 2:

    aliquem in periculis defendere,

    Nep. Phoc. 2, 3.—
    b.
    A writ of judgment, a sentence:

    unum ab iis petivit, ut in periculo suo inscriberent, etc.,

    Nep. Ep. 8:

    pericula magistratuum,

    Cic. Verr. 2, 3, 79, § 183.—
    c.
    A sickness, attack of sickness (post-Aug.):

    in acutis vero periculis nullis dandum est vinum,

    Plin. 23, 1, 24, § 48.—
    d.
    Ruin, destruction (postclass.):

    tremefactae nutant usque ad periculum civitates,

    Arn. 1, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > periclum

  • 18 periculum

    pĕrīcŭlum (contr. pĕrīclum, very freq. in the poets, e. g. Plaut. Bacch. 4, 7, 29; Ter. And. 2, 2, 13; 5, 1, 2; 5, 2, 26 al.; Lucr. 1, 580; 2, 5 et saep.; Verg. A. 2, 709; 751; 3, 711 et saep.; Juv. 6, 94), i, n. [root, Sanscr. par, pi-par-mi, to conduct, guide; Gr. peraô, to pierce; poros. a way through, passage; Lat. porta, portus, ex - perior, per-itus; cf. Germ. fahren, Gefahr], a trial, experiment, attempt, proof, essay (class.; cf. disorimen).
    I.
    Lit.:

    fac periculum in litteris,

    Ter. Eun. 3, 2, 23:

    miser est homo qui amat... Scio qui periclum feci,

    Plaut. As. 3, 3, 27:

    priusquam periclum faceret,

    Caes. B. G. 4, 21:

    ex aliis,

    Ter. Heaut. 1, 2, 36:

    alicujus fidei periculum facere,

    to make trial of, to try, Cic. Verr. 1, 12, 34:

    quā in re tute tui periculum fecisti,

    id. Div. in Caecil. 8, 27: legionum, Auct. B. Afr. 79.—
    II.
    Transf.
    A.
    Concr., an attempt in writing, an essay:

    faciunt imperite, qui in isto periculo non ut a poëtā, sed ut a teste, veritatem exigent (speaking of a poem in honor of Marius),

    Cic. Leg. 1, 1, 4; Aus. Idyll. 10, 215.—
    B.
    Risk, hazard, danger, peril (which acompanies an attempt;

    the common signif. of the word): meo periclo rem gero,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 100:

    tuo ego istaec dicam illi periculo,

    id. ib. 4, 2, 17:

    periculum facere,

    to run a risk, id. ib. 1, 1, 63:

    si ei subito sit allatum periculum discrimenque patriae,

    Cic. Off. 1, 43, 154:

    salus sociorum summum in periculum ac discrimen vocatur,

    id. Imp. Pomp. 5, 12:

    discriminum et periculorum comites,

    id. N. D. 2, 66, 166:

    obire pericula ac labores,

    Liv. 1, 54:

    periculum adire capitis,

    to run the risk of one's life, Cic. Rosc. Am. 38, 110:

    in periculo animarum suarum,

    Vulg. 1 Par. 11, 19:

    subire pro amico,

    Cic. Part. 19, 66:

    suscipere,

    to take upon one's self, id. Mur. 36, 76:

    ingredi,

    id. ib. 2, 4:

    conflare alicui,

    to cause, occasion, id. Sull. 4, 13:

    intendere in aliquem,

    id. Rosc. Am. 3, 7:

    intendere alicui,

    id. Att. 2, 19, 1:

    mortis alicui inicere,

    id. Caecin. 29, 83:

    facessere innocenti,

    id. Div. in Caecil. 14, 45:

    facere alicui,

    Sall. C. 33, 1; cf.:

    ego nihil facio tibi periculi,

    Plaut. Cas. 4, 3, 7:

    creare alicui,

    Cic. Att. 22, 2:

    comparare alicui,

    id. Fl. 38, 96:

    moliri optimis civibus,

    id. Sest. 1, 1:

    amici depellere,

    id. Clu. 6, 8:

    subterfugere,

    id. Fam. 15, 1, 4:

    adducta est res in maximum periculum et extremum paene discrimen,

    id. Phil. 7, 1, 1:

    se in periculum capitis atque in vitae discrimen inferre,

    id. Balb. 10, 25:

    arcessere aliquem in summum capitis periculum,

    id. Rab. Perd. 9, 26:

    includere in periculum,

    id. Clu. 55, 155:

    in periculum se committere,

    to get into danger, id. Inv. 2, 8, 37:

    eripere ex periculo,

    id. Clu. 26, 70:

    extrahere ex periculo,

    to release from danger, id. Sest. 4, 11:

    rem publicam a periculo prohibere,

    id. Imp. Pomp. 7, 19:

    liberare periculis,

    id. de Or. 1, 8, 32:

    res in periculo vertitur,

    the affair becomes perilous, Plaut. Merc. 1, 2, 12:

    esse in periculo,

    Cic. Fam. 4, 15, 2:

    in periculo versari,

    id. Rab. Post. 9, 23:

    a securi negat ei periculum esse,

    that danger threatens him, id. Verr. 2, 5, 44, § 116:

    periculum est, ne,

    there is danger that, id. Tusc. 5, 40, 118; so id. Verr. 1, 11, 32: periculo meo, tuo, suo, at my, your, his risk:

    meo periculo,

    id. Sest. 52, 111:

    crede audacter meo periculo,

    Plaut. Poen. 4, 2, 51:

    meo periculo rem gero,

    id. Bacch. 4, 4, 100; id. As. 2, 4, 51:

    des ei nummos fide et periculo meo,

    Dig. 46, 1, 24:

    navem sumptu periculoque suo armatam mittere,

    Cic. Verr. 2, 5, 20, § 50; id. Fl. 17, 41:

    rem periculi sui facere,

    to do a thing at one's own risk, Dig. 23, 5, 16: bono periculo, safely, without danger (post-class.), App. Mag. p. 320, 16.—
    2.
    In partic.
    a.
    A trial, action, suit at law (class.):

    meus labor in privatorum periculis caste integreque versatus,

    Cic. Imp. Pomp. 1, 2:

    aliquem in periculis defendere,

    Nep. Phoc. 2, 3.—
    b.
    A writ of judgment, a sentence:

    unum ab iis petivit, ut in periculo suo inscriberent, etc.,

    Nep. Ep. 8:

    pericula magistratuum,

    Cic. Verr. 2, 3, 79, § 183.—
    c.
    A sickness, attack of sickness (post-Aug.):

    in acutis vero periculis nullis dandum est vinum,

    Plin. 23, 1, 24, § 48.—
    d.
    Ruin, destruction (postclass.):

    tremefactae nutant usque ad periculum civitates,

    Arn. 1, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > periculum

  • 19

        (old subj. duis, duit, duint, etc.), dedī, datus, are    [1 DA-], to hand over, deliver, give up, render, furnish, pay, surrender: dic quid vis dari tibi, T.: pretium: Apronio quod poposcerit: pecuniam praetori: pecuniam ob ius dicendum: pecunias eis faenori: abrotonum aegro, administer, H.: obsides, Cs.: ad sepulturam corpus: manibus lilia plenis, by handfuls, V.: ne servi in quaestionem dentur: catenis monstrum, H.: obsidibus quos dabant acceptis, offered, L.: cui Apollo citharam dabat, was ready to give, V.: Da noctis mediae, da, etc. (sc. cyathos), i. e. wine in honor of, H. — Of letters, to intrust (for delivery), send: litteras ad te numquam habui cui darem, by whom to send: ut ad illum det litteras, may write: tum datae sunt (epistulae), cum, etc., was written: ad quas (litteras) ipso eo die dederam, answered.—To give, bestow, present, grant, confer, make a present of: dat nemo largius, T.: vasa legatis muneri data, Ta.: multis beneficia, S.: Os homini sublime, O.: cratera, quem dat Dido, a present from, V.: divis Tura, offer, H.: munus inritamen amoris, O.: pretium dabitur tibi femina, O.— To give up, surrender, yield, abandon, devote, leave: diripiendam urbem: (filiam) altaribus, Iu.: Siculos eorum legibus: summam certaminis uni, O.: dant tela locum, let pass, V.: dat euntibus silva locum, makes way, V.: ut spatium pila coiciendi non daretur, left, Cs.: tribus horis exercitui ad quietem datis, Cs.: amori ludum, H.: unum pro multis dabitur caput, V.: Mille ovium morti, H.: se rei familiari: sese in cruciatum: se vento, Cs.: da te populo.—With manūs, to offer (for fetters), i. e. to surrender, yield: qui det manūs vincique se patiatur: donicum victi manūs dedissent, N.: dat permotus manūs, yields, Cs.: do manūs scientiae, H.— To grant, give, concede, yield, resign, furnish, afford, present, award, render, confer: des veniam oro, H.: Si das hoc, admit, H.: plurīs sibi auras ad reprehendendum: facultatem per provinciam itineris faciundi, Cs.: hostibus occasionem pugnandi, S.: imperium Caesari: mihi honorem: datus tibi plausus, H.: dextram iuveni (as a pledge), V.: senatus utrique datur, a hearing, S.: si verbis audacia detur, O.: peditibus suis hostīs paene victos, turn over, S.: unam ei cenam, entertain at dinner, T.: Dat somnos adimitque, V.: Dat veniam somnumque dies, i. e. leave to rest, H.: Quā data porta, V.: Das aliquid famae, make a concession, H.— To permit, suffer, allow, let, grant: Da mihi contingere, etc., O.: Di tibi dent classem reducere, H.: cur Non datur audire, etc., V.: da, femina ne sim, O.: date volnera lymphis Abluam, V.: ille dedit quod non... et ut, etc., it was of his bounty, O.: omnibus nobis ut res dant sese, ita, etc., just as circumstances permit, T.: Multa melius se nocte dedere, succeed, V. — To spare, give up, concede, surrender, forgive: da hunc populo, spare for the sake of: non id petulantiae suae, sed Verginio datum, L.: sanguini id dari, that concession is made, L.— To release, let go, give out, relax, spread: curru lora, V.: frena, O.: in altum Vela, set sail, V.: retrorsum Vela, turn back, H.: conversa domum lintea, H. — Meton., to set, put, place, bring, cause: ipsum gestio Dari mi in conspectum, T.: ad eundem numerum (milites), Cs.: corpora in rogos, O.: collo bracchia circum, V.: bracchia Cervici, H.: multum cruoris, shed, O.: in laqueum vestigia, Iu.: te me dextera Defensum dabit, V. — With se, to present oneself, plunge, rush: In medias sese acies, V.: saltu sese in fluvium, V. — To bring forward, cause, produce, yield, present, make, display (poet.): quas turbas dedit, T.: omnes Dant cuneum, form, V.: terga, turn, V.: aetas Terga dedit, passed away, O.: Vina dabant animos, O.: ex fumo lucem, H.: partu prolem, V.: liberos, Ct.: segetes frumenta daturae, H.: ore colores, V.: patientiae documentum, Ta.: Ludentis speciem, H.: spectacula Marti, H.: Da mihi te talem, O. — To represent (on the stage), produce, bring out: Menandri Phasma, T.: fabulam. — To impose, assign, apportion, allot, appoint, inflict: sibi damnum: finem laborum, grant, V.: Nomina ponto, H.: Volnera ferro, O.: genti meae data moenia, fated, V.: dat negotium Gallis, uti, etc., Cs.: quae legatis in mandatis dederat, Cs.: hospitibus te dare iura, are the lawgiver, V.: detur nobis locus, assigned, H.: volnera hosti, O.: Haec data poena diu viventibus, imposed, Iu.: dat (auribus) posse moveri, makes movable, O.— To excite, awaken, produce: sibi minus dubitationis, Cs.: risūsque iocosque, H.: ignīs (amoris), O.—Fig., of expression, to give expression to, give, utter, announce: in me iudicium: legem, enact: ei consilium: dabitur ius iurandum, Te esse, etc., I'll take my oath, T.: fidem, O.: signum recipiendi, Cs.: responsa, V.: cantūs, V.: Undis iura, O.: requiemque modumque remis, O. — Esp.: nomen, to give in, i. e. enlist, Cs.— To tell, communicate, relate, inform (poet.): quam ob rem has partīs didicerim, paucis dabo, T.: iste deus qui sit, da nobis, V.: Seu Aeneas eripuisse datur, O.— To apply, bestow, exercise, devote: paululum da mi operae, attend, T.: imperatori operam date, Cs.: virtuti opera danda est.—Of a penalty, to give, undergo, suffer, endure: consules poenas dederant, S.: Teucris det sanguine poenas, atone with his life, V. — With verba, to give (mere) words, attempt to deceive, pretend, mislead, cheat: Quoi verba dare difficilest, T.: verba dedimus, decepimus. — With dat, predic., to ascribe, impute, attribute, reckon, regard: quam rem vitio dent, T.: laudem Roscio culpae: quae tu commisisti Verri crimini daturus sum.
    * * *
    dare, dedi, datus V TRANS
    give; dedicate; sell; pay; grant/bestow/impart/offer/lend; devote; allow; make; surrender/give over; send to die; ascribe/attribute; give birth/produce; utter

    Latin-English dictionary >

  • 20 sollicitō (sōli-)

        sollicitō (sōli-) āvī, ātus, āre    [sollicitus], to disturb, stir, agitate, move, shake: tellurem, i. e. to plough, V.: remis freta, V.: stamina docto Pollice, strikes the strings, O.: Maenalias feras, hunt, O.: mala copia Aegrum sollicitat stomachum, distresses, H.: manes, disturb (of Boreas), O.—Fig., to disturb, disquiet, worry, trouble, harass: ne se sollicitare velis, O.: rebellando nos, L.: quietae civitatis statum, L.: ea cura quietos (deos) Sollicitat, V.: Parce, precor, manes sollicitare meos, O.— To fill with apprehension, make anxious, make uneasy, disturb, distress: Ego id timeo? Ph. Quid te ergo aliud sollicitat? T.: multa sunt quae me sollicitant anguntque: ne cuius metu sollicitaret animos sociorum, L.: Desiderantem, quod satis est, neque Tumultuosum sollicitat mare, Nec, etc., H.: de posteris nostris sollicitor: Quibus nunc sollicitor rebus! ne aut ille alserit, etc., in fear, lest, etc., T.: me illa cura sollicitat, quod, etc.— To grieve, afflict, make wretched, distress: Quor meam senectutem huius sollicito amentiā? make my old age miserable, T.: nihil me magis sollicitabat quam non me ridere tecum.— To stir, rouse, excite, incite, stimulate, solicit, urge, invite, exhort, move: Unicus est de quo sollicitamur honor, O.: Cupidinem Lentum sollicitas, H.: Cum rapiant mala fata bonos... Sollicitor nullos esse putare deos, O.: maritum precibus, ne, etc., O.—Esp., to incite, urge to evil, inveigle, seduce, stimulate, instigate, provoke, tempt, abet: rursus agrarios: quos ex aere alieno laborare arbitrabatur, sollicitabat, Cs.: ingentibus ipsam Sollicitare datis, O.: Sollicitati dulcedine agrariae legis animi, L.: ad sollicitandas civitates, to incite to revolt, Cs.: servitia urbana, S.: omnes sollicitatos legationibus Persei, sed egregie in fide permanere, L.: qui Persas sollicitarent mittuntur, Cu.: hos (Hilotas) spe libertatis, N.: nuptae sollicitare fidem, to attempt, O.: in servis ad hospitem necandum sollicitandis: se sollicitatum esse ut regnare vellet: legati tumultūs Gallici excitandi causā a P. Lentulo sollicitati.

    Latin-English dictionary > sollicitō (sōli-)

См. также в других словарях:

  • make an attempt — index endeavor, strive Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Attempt — At*tempt , v. i. To make an attempt; with upon. [Obs.] Sir T. Browne. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • make no secret of something — phrase to make no attempt to hide your feelings about something He’s made no secret of the fact that he’d like to manage the club. Thesaurus: to show or express emotionssynonym Main entry: secret * * * make something perfectly clear …   Useful english dictionary

  • make a pitch — ► make a pitch make an attempt at or bid for something. Main Entry: ↑pitch …   English terms dictionary

  • make a go of it — make an attempt, try to accomplish something …   English contemporary dictionary

  • make a pitch — make an attempt at or bid for something. → pitch …   English new terms dictionary

  • attempt — [[t]əte̱mpt[/t]] ♦ attempts, attempting, attempted 1) VERB If you attempt to do something, especially something difficult, you try to do it. [V to inf] The only time that we attempted to do something like that was in the city of Philadelphia...… …   English dictionary

  • attempt — I n. 1) to make an attempt 2) to foil, thwart an attempt 3) an abortive, fruitless, futile, vain; all out, concerted, last ditch; bold, brazen, daring; crude; deliberate; feeble, halfhearted, weak; first; premature; successful attempt; repeated… …   Combinatory dictionary

  • make — make1 [ meık ] (past tense and past participle made [ meıd ] ) verb *** ▸ 1 create/produce something ▸ 2 do/say something ▸ 3 cause something to happen ▸ 4 force someone to do something ▸ 5 arrange something ▸ 6 earn/get money ▸ 7 give a total ▸… …   Usage of the words and phrases in modern English

  • make — I UK [meɪk] / US verb Word forms make : present tense I/you/we/they make he/she/it makes present participle making past tense made UK [meɪd] / US past participle made *** Get it right: make: When make means to cause or force someone to do… …   English dictionary

  • attempt — /əˈtɛmpt / (say uh tempt), /əˈtɛmt / (say uh temt) verb (t) 1. to make an effort at; try; undertake; seek: to attempt a conversation; to attempt to study. 2. Obsolete to tempt. –noun 3. effort put forth to accomplish something; a trial or essay.… …  

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»